ساختمان های بلند مرتبه به چه بنا هایی گفته می شود؟
به ساختمان های بسیار بلند که طبقات آن هر یک پس از دیگری قابل اقامت باشند آسمان خراش یا ساختمان های بلند مرتبه می گویند. در فارسی در دهه اخیر واژه برج نیز برای اشاره به این مفهوم کاربرد یافته است.
هرچند برای تعریف آسمان خراش استانداردی رسمی در دست نیست اما بلندای دست کم ۱۵۰ متر به عنوان معیار تعریف آسمان خراشها بکار میرود.
این واژه نخستین بار در اواخر سده نوزدهم برای ساختمانهای بلند شهر نیویورک آمریکا بکار رفت. بعدها تاریخ نگاران معماری از کاربرد این واژه برای ساختمانهای بلند آجری خودداری کرده و آن را تنها در موردساختمان های بلند مرتبه با اسکلت فولادی بکار بردند.
ساختمان های بلند مرتبه چیست؟
به ساختمان یا سازهی مرتفع، بلندمرتبه (Hi-Rise) گفته می شود. به طور معمول واژه بلندمرتبه با واژه ای دیگر مانند مسکونی یا اداری همراه است. بلندمرتبه ساختن به لطف اختراع آسانسور و مصالح ساختمانی ارزان قیمت امکان یافته است.
بتن مسلح و فولاد مصالحی هستند که برای ساختار ساختمان های بلند مرتبه استفاده می شود. سازه ی بیشتر آسمان خراش های از فولاد است، نیز سازه ی بیشتر برج های مسکونی فولادیست.
طراحی ویژه ی ساختمان های بلند مرتبه ، چالش هایی برای مهندسین سازه و ژئوتکنیک در بر دارد، خصوصاً زمانی که در منطقۀ زلزله خیز واقع شده باشد یا روی خاکی که دارای پارامترهای خطرآفرین ژئوتکنیکی، مانند تراکم پذیری بالا یا لایۀ گلی باشد، قرار گرفته باشد.
بسیاری از مهندسان ساختمان ها، ناظرین، معماران و صاحبان حرفه های مرتبط با ساختمان، ساختمانی را که حداقل 75 فوت (23 متر) ارتفاع داشته باشد، ساختمان بلند مرتبه در نظر می گیرند.
سیستم های اسکلت فلزی ساختمان های بلند مرتبه
انتخاب یک سیستم سازهای اسکلت فلزی بلند مرتبه مناسب برای ساختمان های بلند مرتبه باید الزامات سختی و مقاومت را تامین نماید. سیستم سازهای باید برای مقاومت جانبی و بار ثقلی که سبب تغییر مکان برشی افقی و تغییر شکل واژگونی میشود طراحی شده و کافی باشد.